Cà phê Phước An hình thành và phát triển trên vùng đất CADA, địa điểm được người Pháp chọn làm nơi trồng cà phê với quy mô lớn đầu tiên ở Việt Nam. Sau năm 1975, công ty thực hiện việc tiếp quản toàn bộ diện tích đồn điền CADA và được UBND tỉnh Đắk Lắk thực hiện cổ phần vào năm 2017.
Vợ chồng ông Trần Thanh Hải và bà Trần Thị Lệ.
Theo phương án cổ phần hóa, Cà phê Phước An bán 9,84% cổ phần cho CBNV, 3% cho Công đoàn, 25% cho nhà đầu chiến lược, 27,16% được bán ra bên ngoài và 35% thuộc về UBND tỉnh Đắk Lắk.
Nutifood "thâu tóm" Cà phê Phước An
Trước sức hấp dẫn không thể cưỡng lại được của doanh nghiệp cà phê đầu ngành Việt Nam, Công ty Cổ phần Thực phẩm Dinh dưỡng Nutifood (Nutifood) bằng nhiều cách đã thâu tóm đến 60,67% vốn cổ phần và biến Cà phê Phước An của UBND tỉnh Đắk Lắk trở thành công ty con của Nutifood.
Chưa dừng ở đó, bầu Hải đưa hàng loạt nhân sự của Nutifood nắm giữ các vị trí chủ chốt của Cà phê Phước An từ 8/2017.
Đó là ông Trần Thanh Hải giữ chức Chủ tịch HĐQT; bà Trần Thị Lệ (vợ của ông Trần Thanh Hải), Tổng Giám đốc Nutifood và ông Lê Nguyên Hòa, Phó Chủ tịch Nutifood cùng giữ chức thành viên HĐQT. Bà Trần Thị Kim Oanh, kế toán Nutifood giữ chức thành viên BKS.
Cà phê Phước An liên tục thua lỗ, ông Trần Thanh Hải và bà Trần Thị Lệ "tháo chạy"
Trước khi về tay Nutifood của ông Trần Thanh Hải, giai đoạn 2014 - 2017, Cà phê Phước An có doanh thu lần lượt 360 tỷ đồng, 231 tỷ đồng, 278 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế ở mức 5 tỷ đồng, 6 tỷ đồng, 4 tỷ đồng.
Ông Trần Thanh Hải ngồi Chủ tịch HĐQT từ khi Cà phê Phước An chuyển đổi hình thức doanh nghiệp Nhà nước sang công ty cổ phần vào tháng 8/2017. “Chào sân” cho ghế Chủ tịch HĐQT của ông Trần Thanh Hải, Cà phê Phước An lỗ 18 tỷ đồng trong 4 tháng cuối năm 2017.
Cánh tay đắc lực của ông Trần Thanh Hải là ông Lê Nguyên Hòa cũng thất bại tại Cà phê Phước An.
Ông Trần Thanh Hải không thể giúp Cà phê Phước An ăn nên làm ra mà khiến công ty thua lỗ 35 tỷ đồng trong năm 2018 và thua lỗ 51 tỷ trong năm 2019. Đứng trước viễn cảnh khó khăn này, công ty phải chào bán riêng lẻ 10 triệu cổ phiếu bằng mệnh giá cho Nutifood để thu về 100 tỷ đồng nhằm bổ sung vốn lưu động 40 tỷ đồng và trả nợ vay ngắn hạn 60 tỷ đồng.
Sau khi hoàn tất đợt chào bán vào 25/5/2020, Nutifood nâng tỷ lệ sở hữu tại Cà phê Phước An từ 60,67% lên 77,31% (18.267.808 cổ phiếu), đồng thời, tỷ lệ sở hữu của UBND tỉnh Đắk Lắk giảm từ 35% xuống còn 20,19%.
Nguồn vốn 100 tỷ đồng thu được, Cà phê Phước An không thực hiện như kế hoạch ban đầu mà chuyển sang kế hoạch mới với 45,5 tỷ đồng trả nợ cho Agribank và 54,5 tỷ đồng trả nợ vay cho công ty mẹ là Nutifood của ông Trần Thanh Hải.
Như vậy, dưới bàn tay của ông Trần Thanh Hải, Nutifood mua cổ phiếu riêng lẻ của Cà phê Phước An để trả nợ cho Nutifood - tài sản từ tay trái chuyển qua tay phải và đưa hàng triệu cổ phiếu lên sàn với giá vốn 0 đồng nên bán giá nào, Nutifood cũng thu lợi nhuận khủng.
Nguồn tiền được bơm vào nhưng Cà phê Phước An tiếp tục chịu cảnh thua lỗ. Năm 2020 và 2021, công ty thua lỗ lần lượt 27 tỷ đồng và 15 tỷ đồng, bên cạnh đó là doanh thu giảm mạnh chỉ còn 91 và 59 tỷ đồng.
Đứng trước viễn cảnh không thể cứu vãn cho Cà phê Phước An thoát khỏi cảnh thua lỗ, vợ chồng ông Trần Thanh Hải và bà Trần Thị Lệ đã từ nhiệm thành viên HĐQT từ 10/12/2021.
Như vậy, dưới thời ông Trần Thanh Hải, Cà phê Phước An đã thua lỗ đến 148 tỷ đồng.
Một năm sau đó, Nutifood đã thoái vốn sạch khỏi Cà phê Phước An bằng việc bán hết 18.267.808 cổ phiếu vào 28/12/2022 theo hình thức thỏa thuận để thu về 232 tỷ đồng.
Sau khi ông Trần Thanh Hải và Nutifood “tháo chạy”, chức vụ Chủ tịch HĐQT Cà phê Phước An thuộc về ông Lê Nguyên Hòa - một lãnh đạo của Nutifood và CTCP Thực phẩm Dinh dưỡng Nutifood Bình Dương.
"Dưới tài lãnh đạo" của ông Lê Nguyên Hòa, Cà phê Phước An tiếp tục thua lỗ triền miên với tổng lỗ 50 tỷ đồng qua 39 tháng. Cụ thể, công ty đều lỗ 16 tỷ đồng vào năm 2022 và 2023, lỗ 17 tỷ đồng vào năm 2024 và hơn 1 tỷ đồng trong quý 1/2025.
Cát Trí
